Stress door relatie: hoe ga je om met stress door je partner?
Stress door je relatie
Ervaar je stress door je relatie? Relatieproblemen kunnen stress veroorzaken. En ook kan stress die je buiten je relatie hebt opgedaan juist een relatieprobleem veroorzaken. Hoe zit dat? En wat kun je ertegen doen? Relatievakantie helpt je graag als jij stress door je relatie hebt. Lees verder voor meer informatie of neem direct contact met ons op voor een gratis adviesgesprek.
Is stress slecht?
Stress is een natuurlijke en goede reactie van je lichaam. Het maakt je alert en stelt je in staat om een van buiten komend onheil te pareren. Maar als stress lang duurt en onbeheersbaar wordt, raken belangrijke hersengebieden beschadigd. Dan kom je in een neerwaartse spiraal, met aan het einde een burn-out. Dat is slechte stress!
Gelukkig lijkt de schade in het brein vaak weer te herstellen. Maar zijn er manieren om je te wapenen tegen slechte stress?
Relatiestress
Stress komt veel voor in liefdesrelaties. Soms komt stress in een relatie voort uit problemen op het werk of met familie en/of vrienden die we meenemen in onze relaties. Stress kan ook voortkomen uit de problemen die ontstaan doordat we niet tevreden zijn met het gedrag van de ander. Zoals ruzie, verschillen in wensen of andere behoeften. Zo kun je bijvoorbeeld niet de aandacht krijgen die je verwacht en je daardoor verwaarloosd gaan voelen. Hierdoor kun je stress door je relatie krijgen, namelijk door je partner. Relatieproblemen snel oplossen is dé manier om dit te voorkomen.
Oorzaken relatiestress
Er zijn diverse oorzaken die ten grondslag kunnen liggen aan relatiestress. Communicatieproblemen is de grootste. Onvoldoende communicatie of regelmatige misverstanden kunnen leiden tot frustratie en spanningen binnen een relatie. Verder is het ook belangrijk dat je de verantwoordelijkheden binnen jullie relatie gelijk verdeeld. Wanneer deze ongelijk verdeeld zijn, kan dit leiden tot gevoelens van overweldiging en stress. Tot slot behoren geldzaken ook tot één van de meest voorkomende oorzaken van stress in een relatie. Discussies over budgetten, schulden en financiële doelen kunnen tot conflicten leiden. Het is een uitdaging om al deze obstakels samen te overwinnen en de stress in jullie relatie niet de overhand te laten nemen. Stress kan je relatie namelijk negatief beïnvloeden. Zelfs zo erg dat uit elkaar gaan de enige optie is.
Stress kan je relatie negatief beïnvloeden
Hoewel stress door een relatie vaak voorkomt, kan het schadelijk zijn voor relaties. Vaak kroppen mensen hun relatiestress op of houden ze hun relatiestress voor zichzelf. Dat maakt het voor hun partners moeilijk om te begrijpen wat ze doormaken en om steun te bieden.
Niet omgaan met stress kan je relatie negatief beïnvloeden. Het kan een negatieve cyclus creëren waarin partners elkaars stress ‘opvangen’. Dit gebeurt omdat stress besmettelijk is – wanneer onze partners gestrest zijn, raken wij gestrest. Denk terug aan een ruzie die snel escaleerde. Misschien heb je elkaars stress ‘gevangen’ tijdens de ruzie, waardoor jullie je allebei nog meer uitgeput voelden en je dingen zei die je anders niet zou hebben gezegd. Paren komen vast te zitten in deze negatieve cyclus en kunnen te gestrest zijn om de onderliggende kwestie(s) aan te pakken.
Twijfel over relatie? Plan gratis adviesgesprek!
* Binnen 8 uur gratis relatieadvies
Het verhaal van iemand met stress
Om beter te begrijpen wat stress inhoudt en hoe stress je relatie kan beïnvloeden, willen we je graag een verhaal vertellen over iemand die dit heeft doorgemaakt. Dit verhaal laat zien hoe stress kan ontstaan, hoe je stress kan herkennen en wanneer je aan de bel moet trekken.
Roerige jaren achter de rug
Er was heel veel aan de hand in mijn leven. Mijn partner was een nieuw bedrijf gestart waar hij veel tijd en aandacht aan moest geven. We hadden nog kleine kinderen die nog dagelijks van onze zorg afhankelijk waren. Ik had net een haakse hoek in mijn loopbaan gemaakt en wilde niet “falen” in mijn nieuwe baan. In mijn familie speelden een aantal grote veranderingen die, of ik nu wilde of niet, toch mijn aandacht trokken en waar ik me zorgen over maakte.
Na verloop van tijd bleek dat door het veranderen van de wereldeconomie de onderneming van mijn man failliet ging, waardoor ik dus de financiële kar alleen moest trekken. Tot overmaat van ramp kreeg mijn man ook nog een hartritmestoornis en moest ik dus ook nog gaan mantelzorgen.
Mijn ambitieniveau was sky high. Dus om alle ballen toch in de lucht te houden, had ik de gewoonte ontwikkeld om dan maar te gaan werken als iedereen op bed lag. De wekker ging echter gewoon iedere dag om 7 uur af. Dus in het weekend kon ik geen pap meer zeggen.
De vrouw van staal
‘What tries to kill you makes you stronger!’ Dat was mijn lijfspreuk in die tijd. Ik moest gewoon niet zeuren; de goede tijden zouden spoedig weer terugkeren. Iedereen had me nu nodig, dus niet zeuren, maar gewoon een tandje bijzetten. En een burn-out krijgen doe je alleen als je je werk niet leuk vindt, dacht ik.
De concentratie
Precies op de dag dat de zon leek door te breken en de werkloosheid van mijn man ten einde leek te komen, bedacht ik om even met een collega een presentatie voor te bereiden. Ik stapte haar kantoor binnen en het enige wat ik me daarna nog kan herinneren was dat ik niet meer hoorde wat ze zei en niet meer kon lezen wat er stond. Het was alsof iets mijn gehoor en zicht had uitgeschakeld.
Alles anders
Thuisgebracht door mijn collega, realiseerde ik me dat het in mijn hoofd niet meer zo functioneerde als voorheen. Hoezeer ik ook mijn best deed. Achteraf vraag je je dan af, waren er niet eerder al tekenen aan de wand die ik gemist heb? Zoals hoofd-, rug- of buikpijn? Ja, die waren er denk ik wel. Net zo goed als diepe vermoeidheid. Maar die werden steevast toegeschreven aan incidentele oorzaken. Niet aan permanente stress. Dat kon mij immers niet overkomen!
Dus de oplossing was pijnstillers slikken, en weer vooruit met de geit! Alle waarschuwingen van anderen in de wind slaan. Dat hield ik zo jaren vol.
Symptomen
Mijn hersenen werkten gewoon niet meer. Ik kon niet meer plannen, mijn geheugen was een zeef. Ik vergat afspraken. Om het minste of geringste kon ik eindeloze huilbuien ktijgen. Mijn emoties spoten alle kanten op. Een artikel of de krant lezen, vergeet het maar.
Wat is stress?
Zoveel meningen als er wetenschappers zijn, maar een algemeen geaccepteerde en werkbare definitie voor stress is: “een reactie van het lichaam op een dreiging van buiten die het lichaam moet beschermen tegen die dreiging”. Je zintuigen nemen op de een of andere manier de dreiging waar en het brein zendt een opdracht uit naar de bijnieren om adrenaline, en als het gevaar aanhoudt ook cortisol, aan te maken, zodat je hartslag en spierspanning omhoog gaat. Je bloed wordt sneller rondgepompt. Je waarneming en geheugenopslag van wat er gaat gebeuren of gebeurde, wordt beter. Kortom: je hele lijf gaat in de actiestand. Red Alert!
Kortdurende stress
Het lichaam, ofwel de lichaamsfuncties, moet ‘bewaakt’ worden. Dus hebben we het koud, warm of zijn we geschrokken van het gedrag van een dier of mens (de stressor), bijvoorbeeld door je partner? Dan worden de beschermingsmechanismen actief gemaakt. Vanzelf gaat de productie van stresshormonen weer omlaag.
En na verloop van tijd keert de rust weer terug in “fort IK”. Hartslag, spierspanning, hormoonwaarde, suikerspiegel, alles weer omlaag.
Langdurige, onbeheersbare (toxische/giftige) stress
Het mechanisme van in verhoogde paraatheid brengen van het lichaam, door de verhoogde productie van stresshormonen, kan allerlei oorzaken hebben. Denk aan stress in je relatie door langdurige relatieproblemen vanwege het gedrag van je partner, wonen in een altijd maar rumoerige omgeving, onveilige werksituaties of zorgen om een ziek familielid. Gemeenschappelijk in al deze situaties is de lange duur die de situatie aanhoudt en de intensiteit en de – schijnbare – onoplosbaarheid van de situatie. Het essentiële verschil tussen toxische en niet-toxische stress is dat het lichaam permanent in een staat van waakzaamheid verkeert, de productie van stresshormonen blijft op een te hoog niveau, terwijl daar geen reden meer toe is.
Hoe regelt het brein het?
De hypothalamus-hypofyse-bijnier-as, die beter bekend is onder de Engelse afkorting HPA-as (Hypothalamic-Pituitary-Adrenal axis), speelt een belangrijke rol in de stressrespons. Na een stressvolle gebeurtenis, zoals stress door je relatie, scheidt de hypothalamus corticotropin-releasing hormone (CRH) uit, dat er op zijn beurt voor zorgt dat het voorste deel van de hypofyse adrenocorticotroop hormoon (ACTH) uitscheidt, ook wel bekend onder de naam corticotropine. Deze stof zorgt er vervolgens voor dat de bijnieren glucocorticoïden gaan produceren, zoals cortisol bij mensen of corticosterone bij diverse dieren.
De HPA-as is een langzame respons op stress door je relatie: het duurt ongeveer 30 minuten voordat cortisol in het bloed gemeten kan worden. De aanmaak van adrenaline als respons op stress gaat veel sneller, dat is namelijk na 60 seconden al te meten in het bloed.
De rem zit er (niet meer) op
Nadat de gebeurtenis voorbij is, zorgt het brein er vervolgens voor dat de productie van de stresshormonen weer naar het normale niveau wordt teruggeschroefd. Een zelfremmend systeem dus, zoals ons lichaam heel veel van dit soort systemen kent. Bijvoorbeeld verhoogde ademhaling.
Wanneer er gedurende lange tijd een te hoog niveau van stresshormonen in het lichaam aanwezig is, schakelen deze hormonen het zelfremmend systeem uit.
De hersengebieden die de rem vormen, zijn aangetast door het te hoge gehalte aan stresshormonen.
Waar in het brein ontstaat schade?
Er zijn 3 gebieden in de hersenen die het meeste te lijden hebben. Dat is als eerste de prefrontale cortex. Dit is een gebied in de hersenen, gelegen in het voorste gedeelte van de frontale kwabben vóór de motorische schors.
De CEO van het brein, prefrontale cortex
De prefrontale cortex wordt ook wel het ‘CEO-brein’ genoemd. In dit hersendeel worden de juiste beslissingen op het juiste moment gemaakt en zetelen vaardigheden als je kunnen aanpassen aan verandering, plannen, leren van feedback, out of the box denken en je gemotiveerd voelen. We noemen dat de executieve functies.
Wat zijn executieve functies?
Executieve functies zijn al die regelfuncties van de hersenen die essentieel zijn voor het realiseren van doelgericht en aangepast gedrag. Alle executieve functies of vaardigheden hebben een controlerende en aansturende functie. Met deze functies bepalen we het doel van ons handelen en gedrag, schakelen we afleidende factoren uit, plannen we de volgorde van handelingen, voeren we de taken die daarvoor nodig zijn stap voor stap uit en controleren we het effect, waarbij we ook rekening houden met mogelijke toekomstige effecten. We reguleren er emoties, motivatie en alertheid mee en laten ervaringen uit het verleden meespelen bij de verwachtingen over en beslissingen voor de toekomst. Executieve functies kunnen worden gezien als de ‘dirigent’ van de cognitieve vaardigheden, het zijn een verzameling processen die te maken hebben met het beheren van jezelf en de bronnen die nodig zijn om een doel te bereiken.
Allemaal belangrijke voorwaarden voor bevlogenheid in leven en werk.
De hippocampus
Het tweede gebied is de hippocampus. De hippocampus, ook wel het zeepaardje genoemd, is gelegen aan de binnenzijde van de slaapkwab. Bij mensen en andere zoogdieren is er één hippocampus aanwezig in beide hersenhelften. Als je met je wijsvinger van je linker en rechterhand wijst naar het bovenste puntje van je linker en rechteroor dan wijs je het gebied aan waar de hippocampus zit. De hippocampus is een belangrijk hersengebied in het emotionele hersennetwerk en speelt een belangrijke rol bij sociale cognitie en emotieverwerking in de hersenen. Dus als je angstig, verdrietig of blij bent, dan heb je dat te danken aan dit hersengebied.
De bijdrage van dit gebied aan de verlaging van stress door je relatie bestaat uit de productie van het anti-stresshormoon cortisol.
Herinneringen
Je iets of iemand herinneren. Daarbij beeld en geluid krijgen. Het verbinden van de ene met de andere herinnering. De volgorde waarin je iets ‘herinnert’. Dat allemaal is het werk van de hippocampus. Een belangrijk radertje dus!
De amygdala
Het derde gebied is de amygdala of amandelkern. Dit gebied is ook ongeveer zo groot als een amandel. Het zit dicht bij de hippocampus.
Over het algemeen wordt aangenomen dat de amygdala de kern vormt van een neuraal systeem voor het verwerken van angstige en bedreigende stimuli (situaties, personen, dieren), inclusief detectie van bedreiging en activering van gepast angst gerelateerd gedrag als reactie op bedreigende of gevaarlijke stimuli. Mensen met amygdala-schade zijn vaak slecht in het herkennen van emotionele gezichtsuitdrukkingen, vooral angstige gezichtsuitdrukkingen.
Te veel stresshormonen
De 3 hersengebieden die langdurig een te hoog stresshormoon moeten verduren, verliezen letterlijk het contact met elkaar. Dat kan gebeuren als je langdurige stress door je relatie ervaart, ofwel door je partner.
Hou me vast
Je kunt je dat het best voorstellen als vier mensen die elkaar met hun uitstekende ledematen/lichaamsdelen (vingers, tenen, puntje van de neus) aanraken. En zo perfect iedere beweging van elkaar kunnen waarnemen. Als iemand in de vinger van de persoon naast zich knijpt, kan die diezelfde ‘kneep’ met dezelfde spierdruk doorgeven aan de persoon naast hem/haar. En zo kun je aan elkaar informatie doorgeven. Als je nu minder contact zou maken, als gevolg van chronische stress door je relatie, door bijvoorbeeld alleen nog maar het puntje van je neus te gebruiken, wordt de overdracht van informatie naar de ander onvollediger.
Hersencellen communiceren op eenzelfde wijze. Eén cel kan niks, maar in een netwerk van miljarden cellen vormen ze een gigantische machine die ons lijf bestuurt.
Schade aan de hippocampus
In de hippocampus kunnen dan, als gevolg van de overdosis aan stresshormonen, geen nieuwe hersencellen meer worden aangemaakt. Een ander effect is dat de emoties die opgeroepen worden door een externe prikkel, veel heftiger zijn. Daardoor kun je door dezelfde prikkel veel langer gevangen raken in een emotie.
Schade aan de amygdala
De angstbeleving neemt sterk toe als gevolg van het lang ondergedompeld zijn in het stresshormoon. Dat is de schade die ontstaat in de amygdala. Het gevolg is een uitvergroting van de dreiging.
De amygdala neemt als het ware de macht over, waardoor iemand die lijdt aan chronische stress door een relatie veel heftiger reageert op “stimuli” uit de omgeving en normaal functioneren een probleem is geworden. De dempende invloed die de twee andere hersengebieden normaliter hebben, is uitgeschakeld.
De kanarie in de kolenmijn
Mijnwerkers namen in vroegere tijden een kanarie in een kooitje mee. Dat beestje was namelijk in staat om, eerder dan de mijnwerker, mijngas te ruiken. De uitdrukking “dat is een kanarie in de kolenmijn” wordt vooral gebruikt als aanduiding voor een vroegtijdig alarmsignaal dat waarschuwt voor groot gevaar. De zegswijze gaat terug op de tijd dat mijnwerkers letterlijk een kanarie in een kooitje meenamen als ze zich ondergronds begaven. De kleine vogeltjes zijn veel gevoeliger voor giftige gassen dan mensen. Stierf het vogeltje? Dan kon dat er dus op wijzen dat er zich ergens een lek bevond.
Voor iemand die een ‘risicoprofiel’ heeft, vanwege stress door de relatie, is het belangrijk om signalen van zijn of haar lijf op tijd te herkennen. En er iets mee te doen!! Enkele indicaties zijn:
- Je executieve functies werken niet goed meer
- Lastig in slaap vallen
- Moe wakker worden
- Verzwakt immuunsysteem
- Gewichtstoename (met name vetopslag rond de buikstreek)
- Meer honger en vooral veel trek in suikers
- Verlaagd libido
- Veranderde bloeddruk
- Somberheid
- Nerveuze, gejaagde of angstige gevoelens
- Problemen met de spijsvertering
- Darmklachten
- Hoofdpijn
- Rugklachten
Meten (van cortisol waarde) is weten?
Wat is cortisol?
Cortisol is een steroïdhormoon dat in de bijnierschors gemaakt wordt uit cholesterol. Het activeert katabole stofwisselingsprocessen in je lichaam, waardoor eiwitten in spieren worden afgebroken en worden omgezet tot aminozuren. Uit deze aminozuren komt glucose vrij, wat de belangrijkste energiebron is voor het brein.
Cortisol speelt een rol bij fundamentele processen in het lichaam en brein, waaronder je afweersysteem, slaap-waakritme en spijsvertering. Het maakt je alert, zorgt dat je klaar bent om te vechten of te vluchten en geeft een hongergevoel. Kortom: het geeft je brein de energie en focus die het nodig heeft om op stressvolle momenten snel te kunnen anticiperen en overleven.
De productie van cortisol volgt een circadiaan ritme, wat betekent dat je gehalte aan cortisol ’s ochtends hoger is dan ’s avonds. De natuur heeft dit perfect geregeld. Als de zon namelijk opkomt in de ochtenduren, stimuleert dit licht indirect je cortisolproductie. Hierdoor heb je ’s ochtends na het ontwaken de meeste energie en ben je klaar om aan de dag te beginnen.
Wat is de rol van cortisol bij stress?
De productie van cortisol hangt niet alleen samen met het tijdstip van de dag, maar ook met prikkels uit de omgeving. Met name angst- of stressprikkels zorgen voor een verhoogde aanmaak van dit hormoon. Cortisol wordt aangemaakt bij elke vorm van fysieke en mentale stress, dus ook stress door je relatie, en wordt hierdoor ook wel het stresshormoon genoemd.
In tijden van stress zet cortisol de eerder genoemde katabole processen in gang, waardoor je lichaam snelle energie in de vorm van glucose vrijmaakt voor je brein. Deze extra energie stelt je in staat om bovengemiddeld alert te reageren en levensbedreigende situaties (of simpelweg een schoolexamen) tot een goed einde te brengen.
Waarom is mijn cortisolgehalte uit balans?
Je lichaam en brein zijn in de oertijd geëvolueerd om optimaal te functioneren tijdens kortdurende periodes van stress. Nadat je een levensbedreigende situatie hebt overleefd, daalt je hoge cortisolniveau weer snel en komen je hormonen (en daarmee je brein) weer in balans.
Tegenwoordig hebben de meeste mensen echter geen kortdurende stress, omdat ze oog in oog staan met een roofdier, maar juist chronische stress door een stroom aan binnenkomende mailtjes, verplichtingen en deadlines op werk. Maar ook door je partner kun je langdurige stress ervaren. Stress door je relatie is vaak aanhoudende stress en daarom kan relatiestress je cortisolgehalte negatief beïnvloeden.
Ook andere factoren beïnvloeden je gehalte aan cortisol, zoals kunstlicht uit led-lampen, telefoon- en televisieschermen. Net zoals zonlicht stimuleert dit licht de aanmaak van cortisol, waardoor de aanmaak van het slaaphormoon melatonine wordt verstoord en je ’s avonds niet goed kunt slapen.
Hoe te meten?
Het zou wel heel handig zijn als je het niveau van je stresshormoon cortisol zou kunnen meten. Zoals je met je smartwatch je hartslag kunt meten. Maar kan dat eigenlijk?
Hoe kan ik mijn cortisol meten?
Wil je weten of je cortisol te hoog of te laag is? Je kunt dit op verschillende manieren meten. Vaak wordt er een bloed- of speekseltest voor gebruikt, maar deze zijn door de circadiaanse ritmiek van cortisol vooral zinvol als ze een dag lang op verschillende tijdstippen worden uitgevoerd. Hierbij mag je voor en tijdens de test alleen uit bed om op een postoel of staande (naast het bed) te plassen.
Voor de meeste mensen is een cortisol test daarom niet praktisch of effectief. Een betere optie is om te letten op de symptomen, want deze ervaar je iedere dag en kunnen je levenskwaliteit flink beïnvloeden.
Stress en de liefdesrelatie
Het is bekend dat onaangename ontmoetingen sterke fysiologische reacties kunnen oproepen en schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid als je er gedurende een lange periode aan wordt blootgesteld.
Maar zullen prettige ervaringen met je partner het tegenovergestelde effect hebben, namelijk goed zijn voor je gezondheid en stressverlagend?
In een grootschalig onderzoek uitgevoerd met 90 echtparen, werden (stress)hormonale veranderingen die iemands stressniveau aangaven onderzocht in positieve relaties om de daadwerkelijke gezondheidsvoordelen van een goede relatie met je partner te zien.
Om de fysiologische gevolgen van relatiestress te onderzoeken, hebben de onderzoekers de cortisolspiegels van 90 pasgetrouwde stellen gemeten gedurende een periode van 30 minuten terwijl de paren hun relatiegeschiedenis bespraken.
Voorafgaand aan dit gesprek was de koppels gevraagd om twee tot drie relatie kwesties (schoonfamilie, financiën, vrije tijd) te bespreken waarvan de onderzoeker oordeelde dat ze de meeste conflicten opleverden.
Positieve en negatieve woorden werden ook geteld tijdens het 30 minuten durende interview om te bepalen hoe elke partner de kwaliteit van zijn of haar liefdesrelatie zag en te achterhalen of er sprake was van stress door de relatie.
Gebruikte woorden en cortisol
De auteurs ontdekten dat cortisol veranderingen werden beïnvloed door de emotionele taal van zowel mannen als vrouwen. De meerderheid van de mannen vertoonde de verwachte daling van de cortisolspiegels toen ze hun relatie beschreven en ze gebruikten ook meer positieve woorden toen ze hun relatiegeschiedenis vertelden in vergelijking met de mannen van wie de cortisolspiegels constant bleven of toenamen. Negatief woordgebruik was niet gerelateerd aan cortisol veranderingen bij mannen.
Aan de andere kant gebruikten vrouwen van wie de cortisolspiegel daalde, minder negatieve woorden bij het beschrijven van hun relatie. Maar wanneer de vrouwen hun relatie beschreven met negatieve woorden, was hun cortisolspiegel veel hoger dan die van hun echtgenoten die dezelfde negatieve gebeurtenissen meemaakten.
“Vrouwen lijken te functioneren als de ‘barometers’ van noodlijdende relaties en zijn deels gevoeliger voor negatieve echtelijke interacties dan mannen. Het zou kunnen dat de grotere cognitieve en emotionele gevoeligheid van vrouwen voor relatieproblemen en hun fysiologische opwinding ook verband kan houden met hun grotere neiging om hun relatie te herstellen of te beëindigen.”
Hoe stress relaties beïnvloedt?
Het is niet moeilijk te begrijpen waarom bepaalde gedragingen je relatie negatief kunnen beïnvloeden. Als je je terugtrekt, voelt je partner zich waarschijnlijk weggeduwd. En als je kwaad wordt, kunnen ze zich gekwetst voelen of defensief worden.
Wat echter echt problematisch kan zijn, is dat ze misschien willen helpen en het gevoel hebben dat hun inspanningen worden afgewezen. Dit kan voelen als een echte afwijzing en kan ertoe leiden dat ze zich terugtrekken of boos worden. Als zodanig kunnen de problemen van stress door je relatie als een sneeuwbaleffect optreden: als de ene partner zich op een negatieve of deconstructieve manier begint te gedragen, kan de andere dat ook doen.
Wat hier nog aan toegevoegd moet worden, is het feit dat je partner misschien niet beseft waarom je handelt zoals je handelt. Het is misschien niet meteen duidelijk dat de stress door je relatie ervoor zorgt dat je onaardige dingen zegt of niet reageert wanneer je wordt aangesproken. Ze kunnen het gevoel hebben dat het iets is dat hij/zij heeft gedaan. Dit kan natuurlijk erg verontrustend en frustrerend zijn.
Zonder goede begeleiding, kan de kloof die door dit soort situaties wordt veroorzaakt, steeds groter worden.
Twijfel over relatie? Plan gratis adviesgesprek!
* Binnen 8 uur gratis relatieadvies
Hoe te praten over stress?
De beste manier van handelen als het gaat om het communiceren van stress door je relatie is ook één van de lastigste: er open over zijn. In sommige opzichten kan het contra-intuïtief aanvoelen om dit te doen.
Stress door je relatie kan je bijna in de overlevingsmodus brengen. Je hebt misschien het gevoel dat als je het gewoon uit kunt zitten en er zelf mee om kunt gaan, je weer normaal kunt leven. Stoppen met je gedrag naar de ander te verklaren, kan aanvoelen als het verliezen van de controle. Het kan voelen alsof je jezelf kwetsbaar maakt op een moment dat dat niet kan.
Maar hoewel openheid je inderdaad kwetsbaar kan maken, kan het je in staat stellen om eigenaar te worden van hoe je je voelt, om je emoties te herkennen en ze in perspectief te begrijpen. Hardop zeggen hoe het met je gaat, maakt je problemen niet groter. In feite kan het je soms laten zien dat ze niet zo groot zijn als je dacht.
En om alle hierboven beschreven redenen is het natuurlijk belangrijk om je partner binnen te laten, zodat je partner zich niet buitengesloten voelt en de situatie niet in een diepere spiraal terechtkomt.
Hoe kun je helpen?
Voor de persoon aan de ontvangende kant van deze communicatie – of die probeert te zijn – kan het een beetje koorddansen zijn. De verleiding is vaak om te proberen je partner te overtuigen om te zeggen waar ze aan denken, soms door middel van kritiek of pesterijen. Maar, zoals velen van ons zullen hebben ervaren, zal dit er net zo goed toe leiden dat ze nog verder dichtklappen.
De beste manier om in dit soort situaties verder te gaan is vaak een aanpak te gebruiken die de persoon die de relatiestress ervaart in staat stelt om de leiding te houden over hoeveel ze zeggen. Heel vaak is de beste eerste stap om simpelweg te zeggen: ‘Hoe kan ik helpen?’ Hierdoor heeft de persoon die moeilijkheden ondervindt keuzevrijheid en zal hij of zij zich minder snel onder druk voelen staan om te praten.
Als ze er nog steeds niet op willen ingaan, dan is ze laten weten dat je er bent om te praten als ze je nodig hebben misschien het enige wat je voorlopig kunt doen. Hoe graag je het ook zou willen, je kunt iemand niet dwingen om je binnen te laten, zeker niet iemand die zich al teruggetrokken of geïrriteerd voelt, maar je kunt er wel voor zorgen dat ze weten dat je aan hun kant staat.
En als je partner openstaat voor praten, moet dezelfde nadruk, op hen en op hun keuzevrijheid, van toepassing blijven. Nogmaals, er kan een verleiding zijn om meteen met oplossingen te komen of om ze ‘de positieve kant te laten zien’, maar in zekere zin kunnen dit op zich al stressvolle reacties zijn. Ze kunnen voelen als oordelen of alsof je hun ervaring afwijst als een ervaring die gemakkelijk te verhelpen is. In sommige gevallen is dit precies de reactie waar de terughoudende persoon bang voor was: een reactie die eist dat ze ermee instemmen, in plaats van een reactie die goed in zich opneemt hoe ze zich voelen en wat ze denken.
In plaats daarvan kan het veel productiever zijn om gewoon mee te voelen en vragen te stellen. Heel vaak, als we iets moeilijk vinden, willen we geen oplossing, maar gewoon iemand die bij ons is en emotionele steun geeft. Dit geven – zelfs als dat betekent rustig bij elkaar zitten of gewoon knuffelen – is misschien alles wat ze nodig hebben om het gevoel te krijgen dat de situatie onder controle is.
We weten dat dit een beetje vaag kan klinken, maar het enige wat je doet, is nieuwsgierig zijn en steun bieden. Heb niet het gevoel dat je er altijd in moet springen en de stiltes moet vullen. En het is oké om toe te geven dat je niet weet hoe je moet helpen! Het belangrijkste is dat je partner zich begrepen en verzorgd voelt als je partner stress door je relatie ervaart. De rest kan volgen.
Hoe kunnen we helpen?
Als je op zoek bent naar ondersteuning bij stress door je relatie, ofwel door je partner, kunnen we helpen. Neem contact met ons op voor een gratis adviesgesprek. Wij hebben al meer dan 900 stellen geholpen. Ben je je relatieproblemen beu? Wij helpen je graag je relatieproblemen op te lossen. Plan vandaag nog een afspraak door te bellen naar: +31 (0)611140465, te mailen naar: info@relatievakantie.com of via het contactformulier.