Jaloers zijn in een relatie: hoe kun je minderen?
Inhoudsopgave
Wat te doen aan jaloezie in een relatie?
Jaloers zijn we allemaal weleens. Jaloezie is dan ook een hele normale emoties die niet alleen mensen, maar ook genoeg andere diersoorten ervaren. Helaas komt het ook veel voor dat mensen binnen hun relatie jaloers zijn. Ook hier is een beetje jaloezie zeker niet vreemd en dan ook helemaal niet erg. Een beetje jaloezie kan namelijk heel natuurlijk voorkomen als verdedigingsmechanisme op een moment dat je relatie (mogelijk) in gevaar is. Helaas kan het ook voorkomen dat je jaloers bent door je eigen angsten en onzekerheden. Als je bijvoorbeeld in een eerdere relatie bedrogen bent, kan het zijn dat je moeite hebt met het vertrouwen van je partner. In dat geval kan jaloezie een probleem worden. Dus, wat doe je aan jaloezie in een relatie? Relatievakantie vertelt er in dit artikel graag meer over.
Wat is jaloezie precies?
Om grip te krijgen op het probleem en om het effectief aan te pakken, is het belangrijk om helder te krijgen wat jaloezie precies is. Jaloezie is een emotie waarbij iemand wenst te krijgen wat een andere heeft gekregen of zou willen dat die andere het niet had. Denk maar aan situaties zoals je buurman die een groot geldbedrag wint en jij niet, een vriend of vriendin heeft een in jouw ogen meer aantrekkelijke partner dan jij, die promotie die je graag wilde gaat toch naar een collega in plaats van naar jou etc. Allemaal situaties waarin je graag zou willen wat een ander heeft. Om iets meer grip te krijgen op de term, pakken we even 2 verschillende definities erbij: die van Sigmund Freud en die van Robert Ellis.
Jaloezie volgens Freud
Sigmund Freud onderscheidt drie soorten jaloezie: normale jaloezie, geprojecteerde jaloezie en waanachtige jaloezie.
- Normale jaloezie: deze jaloezie wordt ook wel concurrerende jaloezie genoemd en komt voort uit het verlies van iets wat voor jou waardevol is. Onderdelen van deze vorm van jaloezie zijn: aantasting van je eigenwaarde, vijandige gevoelens en zelfkritiek.
- Geprojecteerde jaloezie: deze soort jaloezie komt voort uit je eigen ontrouw. Jouw eigen neiging tot ontrouw draag je als het ware over op jouw partner d.m.v. jaloezie. Deze vorm van jaloezie kan ook een beschermende functie hebben.
- Waanachtige jaloezie: deze jaloezie kan voortkomen uit geprojecteerde jaloezie, maar speelt volgens Freud enkel in combinatie met homoseksuele gevoelens een rol. Het is dan ook heel belangrijk om te beseffen dat men in de tijd van Freud, anno 1922, heel anders tegen homoseksualiteit aankeek dan tegenwoordig.
Jaloezie volgens Ellis
Robert Ellis onderscheidt rationele jaloezie en irrationele jaloezie.
- Rationele jaloezie: dit is het gevoel dat je hebt als er daadwerkelijk redenen zijn om jaloers te zijn. Denk maar aan je partner die vreemd gaat. Je hebt dan alle reden om teleurgesteld te zijn en je verdrietig te voelen.
- Irrationele jaloezie: dit is jaloezie die ontstaat uit onzekerheid en angst. Je bent hier bang voor bepaalde scenario’s zonder dat daar een concrete aanleiding voor is. Je bent dan onterecht boos, angstig of teleurgesteld.
Jaloezie en biologie
Jaloezie bestaat en dat is zeker niet zonder biologische en evolutionaire bewijslast. Zo houdt de biologie achter de voortplanting van de mens al rekening met mogelijke ontrouw. Het is zelfs zo dat de spermacel van een man is geprogrammeerd om met ontrouw rekening te houden. Het zaad van een man kan namelijk zeven dagen goed blijven in het lichaam van een vrouw. Als een vrouw in één week tijd met twee verschillende mannen het bed deelt, dan wordt het een wedstrijd tussen de spermacellen. Er bestaan ‘snelzwemmers’ (spermacellen) maar ook kamikaze spermacellen. Deze zijn er om de vijandige zwemmers te vernietigen.
Jaloezie komt veel voor
Weet je diep van binnen stiekem dat je wel eens jaloers bent? Herken jij jezelf in bepaalde scenario’s? Dan ben je zeker niet de enige. Jaloezie komt veel voor bij mensen, zowel bij mannen als vrouwen. Wel blijkt in de praktijk vaak dat mannen en vrouwen anders omgaan met jaloezie.
Twijfel over relatie? Plan gratis adviesgesprek!
* Binnen 8 uur gratis relatieadvies
Mannen en jaloezie
Mannen worden snel jaloers als hun partner zich intiem gedraagt met een ander. De gedachte dat zijn partner “het met een ander doet” is voor veel mannen voldoende aanleiding om gevoelens van woede en agressie te ervaren. De man heeft een natuurlijk instinct om “te bevruchten” en wil dit niet aan een ander “verliezen”. Dit komt mede doordat het genetische eigenbelang van de man dan bedreigd wordt. Hij zou het risico lopen om voor iemand anders zijn kind te moeten zorgen. Dan steekt hij tijd en energie in de genen van iemand anders. Jaloers zijn in een relatie uit zich bij mannen daarom vaak als boosheid. Dit kan voorkomen in zowel heteroseksuele als homoseksuele relaties. Het natuurlijk instinct is namelijk niet aan verandering onderhevig ten opzichte van seksuele geaardheid.
Vrouwen en jaloezie
Zodra het aankomt op vrouwen en jaloezie, is er sprake van andere zaken. Het genetisch eigenbelang van een vrouw wordt namelijk niet op dezelfde manier bedreigd als haar partner ‘het doet met een ander, want als er een kind van komt, is dat ‘het probleem’ van de andere vrouw. Voor de vrouw is het wel een bedreiging als haar man meer aandacht en energie schenkt aan een andere vrouw want dan zou dat kunnen betekenen dat de man minder energie in haar nakomelingen steekt. Jaloers zijn in een relatie uit zich hierdoor bij vrouwen vaak in de vorm van angst. Ook hier speelt seksuele geaardheid geen rol.
Jaloezie buiten relaties
Dat jaloezie binnen relaties veel voorkomt, moge duidelijk zijn. Je kunt als mens echter ook op anderen jaloers zijn. Lees maar eens onderstaande beschrijvingen van jaloezie die we in het verleden al zijn tegengekomen tijdens relatiecoaching sessies.
“Ik ben jaloers als mensen dingen beter doen, als ze betere cijfers halen op school, als ze mooier en knapper zijn en als ze beter presteren. De druk opvoeren en de lat alsmaar hoger willen leggen, dat is een groot deel van mijn leven. Maar ik ben ook jaloers op andere dingen.”
“Ik ben jaloers op meisjes die benen als stokjes hebben en ik ben jaloers als meisjes hele Marsen eten en dan toch zó megadun zijn dat je hun ribben kunt tellen. Deze laatste soort van jaloezie neemt steeds vaker de overhand. Op school en als ik buiten loop, eigenlijk overal, kan ik alleen maar vergelijken, benen vergelijken, dat doe ik. Benen, benen, benen en benen, dat is het enige dat ik zie. Of oh nee, ik zie ook buiken en ribben. En als ik die niet zie bij mensen zijn ze gelijk niet meer “de moeite waard” en speur ik snel verder naar andere en vooral dunnere mensen.”
“Elke dag opnieuw en elke minuut van de dag ben ik bezig met keuren. En dan maar vergelijken, vergelijken en vergelijken en nooit kom ik er positief vanaf. Altijd ben ik de dikste en de lelijkste. Dun is mooi, vind ik. Ook kijk ik elke dag wel een half uur naar thinspo, thinspo van een pro-ana site en ik kan er maar geen genoeg van krijgen, ik vind die mensen zó mooi. Dun, mager, perfect. Het is mijn wens om ook dun te worden.”
“Ik kan mensen die dunner zijn dan ik wel afschieten, zo wil ik ook zijn! Nu ik in behandeling ben tegen een eetstoornis weet ik ook wel dat ik ziekelijk jaloers ben en ik moet echt stoppen met afbouwen met vergelijken, maar dat is zo ontzettend moeilijk en het is moeilijk om te beseffen dat je helemaal niet goed bezig bent, dat de dunheid die ik mooi vind helemaal niet mooi is. Ik moet leren om te kunnen zeggen dat dingen goed zijn zoals ze zijn en dat ik nu eenmaal niet perfect kan zijn.”
Hulp bij jaloezie in relatie
Herken je jezelf in de verhalen uit dit artikel? Ben je (erg) jaloers in je relatie en wil je daar vanaf komen? Dan is het belangrijk dat je als eerste met je partner gaat praten. Vertel je partner welke angsten je hebt en waarom je denkt dat je die hebt. Hebben jullie samen behoefte aan wat hulp? Schakel dan de professionele hulp van Relatievakantie in. We hebben verschillende methodes om koppels te helpen die last hebben van jaloerse gevoelens. Neem gerust contact met ons op om de mogelijkheden te bespreken. Bel naar 0611 14 04 65, stuur een e-mail naar info@relatievakantie.com of vul het contactformulier in voor een vrijblijvend intakegesprek.